Wydarzenia

Wygłoszone zdalnie przemówienie Prezydenta Rosji Władimira Putina podczas jubileuszowej 75. sesji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych 01.10.2020

Wygłoszone zdalnie przemówienie Prezydenta Rosji Władimira Putina podczas jubileuszowej 75. sesji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowny Panie Sekretarzu Generalny! Szanowni Koledzy! Szanowni Państwo!

W tym roku społeczność światowa obchodzi dwie bez wątpienia historyczne rocznice – 75 lat od zakończenia II wojny światowej i utworzenia Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Nie sposób przecenić znaczenia tych na zawsze związanych ze sobą wydarzeń. W 1945 roku pokonano nazizm, rozgromiono ideologię agresji i nienawiści, a doświadczenie i duch współpracy oraz zrozumienie tej ogromnej ceny, jaką zapłacono za pokój i wspólne Zwycięstwo, pozwoliły na zbudowanie powojennego ładu światowego. Jego absolutnym fundamentem jest Karta Narodów Zjednoczonych, która do dziś pozostaje głównym źródłem prawa międzynarodowego.

Jestem przekonany, że ta rocznica zobowiązuje nas do tego, żeby pamiętać o uniwersalnych zasadach komunikacji międzypaństwowej zapisanych w Karcie Narodów Zjednoczonych, a ojcowie-założyciele Światowej Organizacji sformułowali je niezwykle jasno i jednoznacznie: jest to suwerenna równość państw, nieingerencja w ich sprawy wewnętrzne, prawo narodów do samostanowienia, zasada powstrzymania się od groźby użycia siły lub jej użycia oraz pokojowe załatwianie sporów.

Spoglądając wstecz na ostatnie dekady, możemy powiedzieć, że pomimo wszystkich trudności okresu „zimnej wojny”, kardynalnych zmian geopolitycznych, przy dzisiejszych zawiłościach polityki światowej, ONZ godnie realizuje swoją główną misję – ochronę pokoju, wspieranie zrównoważonego rozwoju narodów i kontynentów oraz pomoc w przezwyciężaniu lokalnych kryzysów.

Ten ogromny potencjał i doświadczenie ONZ są pożądane i stanowią dobrą podstawę do dalszych działań. Przecież jak każda organizacja międzynarodowa czy struktura regionalna, ONZ nie powinna kostnieć, lecz odzwierciedlać w swoim rozwoju dynamikę XXI wieku i konsekwentnie dostosowywać się do realiów współczesnego świata, który rzeczywiście staje się coraz bardziej złożony, wielobiegunowy, wielowymiarowy.

Oczywiście zachodzące zmiany mają wpływ na główny organ ONZ – Radę Bezpieczeństwa – oraz na dyskusję na temat podejścia do jej reformy. Według naszej logiki Rada powinna lepiej uwzględniać interesy wszystkich krajów, różnorodność ich stanowisk i opierać się na zasadzie możliwie jak najszerszej zgody państw, ale jednocześnie, jak dotychczas, służyć jako kluczowe ogniwo w systemie globalnego zarządzania, czego nie można osiągnąć bez zachowania prawa weta stałych członków Rady.

Prawo to, przysługujące pięciu potęgom jądrowym, które wygrały II wojnę światową, do dziś odzwierciedla prawdziwą militarną równowagę polityczną. Co najważniejsze, jest to absolutnie niezbędne i unikalne narzędzie, które zapobiega jednostronnym działaniom prowadzącym do bezpośredniej konfrontacji militarnej między głównymi państwami, umożliwia poszukiwanie kompromisów, a przynajmniej unikanie rozwiązań, które są kategorycznie nie do przyjęcia dla innych, a także działanie w ramach prawa międzynarodowego, a nie w chwiejnej szarej strefie arbitralności i nielegalności.

Jak pokazuje praktyka dyplomatyczna, w przeciwieństwie do smutnych doświadczeń przedwojennej Ligi Narodów z jej niekończącymi się rozmowami, deklaracjami bez mechanizmów rzeczywistych działań, bez prawa zagrożonych państw i narodów do pomocy i ochrony, narzędzie to działa.

Zapominanie o lekcjach, jakie wyciągnęliśmy z historii, jest nie tylko krótkowzroczne, co niezwykle nieodpowiedzialne, podobnie jak upolitycznione próby arbitralnej interpretacji przyczyn, przebiegu i wyniku II wojny światowej, przekręcania decyzji konferencji alianckich i Trybunału Norymberskiego, oparte nie na faktach, ale na spekulacjach.

Nie jest to tylko małostkowość i przestępstwo wobec pamięci tych, którzy walczyli z nazizmem. Jest to bezpośredni, druzgocący cios w fundamenty powojennego ładu światowego, szczególnie niebezpieczny w warunkach, w których globalna stabilność jest poddawana ciężkiej próbie, gdy pogarsza się system kontroli zbrojeń, konflikty regionalne nie ustępują, a zagrożenia ze strony terroryzmu, przestępczości zorganizowanej i handlu narkotykami rosną.

Wszyscy stoimy przed całkowicie nowym wyzwaniem, pandemią koronawirusa. Choroba ta dotknęła bezpośrednio miliony ludzi, odbierając to, co najcenniejsze – setki tysięcy ludzkich istnień. Kwarantanny, zamykanie granic, wprowadzanie wielu ograniczeń trudnych dla obywateli prawie wszystkich państw – są to realia dzisiejszego świata. Jest to szczególnie trudne dla starszych pokoleń, które z powodu przymusowych ograniczeń niekiedy całymi tygodniami, a nawet miesiącami nie mogły przytulić swoich bliskich, dzieci i wnuków.

Eksperci muszą jeszcze w pełni ocenić skalę społecznego i gospodarczego wstrząsu związanego z epidemią oraz wszystkie jego przyszłe konsekwencje. Jednak już teraz jest oczywiste, że odbudowa światowej gospodarki potrwa długo, bardzo długo, a wypróbowane i przetestowane wcześniej środki antykryzysowe nie zawsze będą działać. Staną się potrzebne nowe, niestandardowe rozwiązania.

Możemy ich opracować wyłącznie wspólnie. To najważniejsze zadanie zarówno dla ONZ, jak i dla państw G20, a także, oczywiście, dla innych wiodących organizacji międzypaństwowych i zjednoczeń integracyjnych, które również przeżywają złe czasy ze względu na skutki pandemii i potrzebują całkiem nowych horyzontów i skali rozwoju.

Właśnie ta idea jakościowego wzrostu integracji, „integracji integracji”, jest podstawą rosyjskiej inicjatywy w zakresie tworzenia wielkiego partnerstwa euroazjatyckiego z udziałem wszystkich państw Azji i Europy bez wyjątku. Jest ona czysto pragmatyczna, a teraz zyskuje na aktualności.

Ponadto chciałbym jeszcze raz zwrócić uwagę na rosyjską propozycję wprowadzenia tzw. zielonych korytarzy wolnych od wojen handlowych i sankcji, przede wszystkim w odniesieniu do artykułów pierwszej potrzeby, żywności, leków i środków ochrony osobistej, które są potrzebne w walce z pandemią.

A poza tym uporządkowanie, uwolnienie światowego handlu od barier, zakazów, ograniczeń i bezprawnych sankcji mogłoby być praktyczną pomocą w przywróceniu globalnego wzrostu i zmniejszeniu bezrobocia. Eksperci szacują, że całkowita lub częściowa redukcja globalnego zatrudnienia w drugim kwartale tego roku jest równoznaczna z utratą 400 milionów miejsc pracy i należy zrobić wszystko, aby nie dopuścić do stagnacji takiego bezrobocia, aby ludzie wrócili do pracy, aby mogli utrzymać swoje rodziny i aby nie popadli w ubóstwo bez perspektyw na życie.

Jest to rzeczywiście najpoważniejszy globalny problem społeczny, a zatem misją polityki jest teraz utorowanie drogi dla handlu, wspólnych projektów i uczciwej konkurencji, a nie wiązanie rąk przedsiębiorstwom i inicjatywie biznesowej.

Pandemia zaostrzyła również szereg tematów etycznych, technologicznych i humanitarnych. Na przykład zaawansowane technologie cyfrowe umożliwiły szybką modyfikację systemu edukacji, handlu, usług, rozpoczęcie kształcenia na odległość, organizację kursów internetowych dla osób w różnym wieku. Sztuczna inteligencja pomogła lekarzom w dokładniejszym i szybszym diagnozowaniu oraz w wyborze najlepszych schematów leczenia.

Jednak, jak każda innowacja, technologie cyfrowe mają tendencję do niekontrolowanego rozprzestrzeniania się i, podobnie jak broń konwencjonalna, mogą wpaść w ręce wszelkiego rodzaju radykałów i ekstremistów, nie tylko w obszarach objętych regionalnymi konfliktami, ale także w dość zamożnych krajach, rodząc ogromne ryzyko.

W związku z tym kwestie bezpieczeństwa cybernetycznego i wykorzystania zaawansowanych technologii cyfrowych również zasługują na poważną dyskusję na forum ONZ. Trzeba usłyszeć i zrozumieć obawy ludzi – w jaki sposób w nowej erze będą chronione ich prawa: prywatność, własność i bezpieczeństwo.

Powinniśmy uczyć się używać nowych technologii z korzyścią dla ludzkości, znaleźć właściwą równowagę między impulsami do rozwoju sztucznej inteligencji a uzasadnionymi środkami ograniczającymi, zjednoczyć wysiłki w celu osiągnięcia porozumienia w sferze regulacji, które wyeliminowałyby potencjalne zagrożenia, i to nie tylko z punktu widzenia bezpieczeństwa militarnego, technologicznego, ale także z punktu widzenia tradycji, prawa i moralności komunikacji międzyludzkiej.

Pragnę podkreślić, że w okresie pandemii lekarze, wolontariusze, obywatele różnych krajów pokazali i pokazują nam wszystkim przykłady wzajemnej pomocy i wsparcia, a taka solidarność nie zna granic. Również wiele krajów bezinteresownie i otwarcie pomagało i pomaga sobie nawzajem. Zdarzały się jednak przypadki, w których zabrakło humanizmu, a nawet życzliwości w oficjalnych stosunkach międzypaństwowych.

Uważamy, że autorytet Organizacji Narodów Zjednoczonych mógłby sprzyjać zwiększaniu roli elementu humanitarnego, ludzkiego w stosunkach wielostronnych i dwustronnych, a są nim wymiany społeczne i młodzieżowe, więzi kulturowe, programy społeczne i edukacyjne, współpraca w dziedzinie sportu, nauki, technologii, ochrony środowiska i zdrowia.

Jeśli chodzi o opiekę zdrowotną, podobnie jak w gospodarce, należałoby tutaj w możliwie jak największym stopniu usuwać wszelkie bariery dla partnerstwa. Nasz kraj brał i bierze aktywny udział w globalnych i regionalnych wysiłkach na rzecz zwalczania COVID‑19, udzielając pomocy najbardziej dotkniętym państwom, zarówno w formacie dwustronnym, jak i w formatach wielostronnych.

Robimy to przede wszystkim z uwagi na centralną koordynującą rolę Światowej Organizacji Zdrowia, która jest częścią Organizacji Narodów Zjednoczonych. Uważamy, że należy jakościowo wzmacniać potencjał WHO. Takie prace już się rozpoczęły, a Rosja weźmie w nich maksymalnie aktywny udział.

Zgromadzony potencjał naukowy, produkcyjny i doświadczenia kliniczne rosyjskich lekarzy pozwoliły na sprawne opracowanie linii systemów testowych i produktów medycznych służących do wykrywania i leczenia koronawirusa, a następnie na zarejestrowanie pierwszej na świecie szczepionki – Sputnik‑V.

Powtórzę jeszcze raz: jesteśmy całkowicie otwarci i zorientowani na partnerstwo. W związku z tym podejmujemy inicjatywę zorganizowania w najbliższej przyszłości internetowej konferencji wysokiego szczebla z udziałem państw zainteresowanych współpracą w zakresie opracowywania szczepionek przeciwko koronawirusowi.

Jesteśmy gotowi podzielić się naszym doświadczeniem i kontynuować współpracę ze wszystkimi państwami i strukturami międzynarodowymi. Dotyczy to również dostaw rosyjskiej szczepionki, która dowiodła swojej niezawodności, bezpieczeństwa i skuteczności, do innych krajów. Rosja jest przekonana, że obecnie trzeba wykorzystać wszelkie możliwości światowego przemysłu farmaceutycznego w celu zapewnienia obywatelom wszystkich państw w najbliższej przyszłości swobodnego dostępu do szczepień.

Każdy może zetknąć się z niebezpiecznym wirusem. Koronawirus nie oszczędził personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych, jej siedziby i struktur regionalnych. Rosja jest gotowa udzielić Organizacji Narodów Zjednoczonych wszelkiej niezbędnej wykwalifikowanej pomocy. Oferujemy w szczególności bezpłatne dostarczenie naszej szczepionki do dobrowolnych szczepień pracowników Organizacji i jej jednostek. Nie pozostajemy obojętni wobec kierowanych do nas tego rodzaju apelów kolegów z ONZ.

Co jeszcze jest kluczowe w dzisiejszym porządku obrad? W centrum uwagi naszych wspólnych wysiłków powinny pozostać, oczywiście, ochrona środowiska i zmiany klimatu.

Odpowiednie wielostronne konwencje, traktaty i protokoły w ramach ONZ w pełni potwierdziły swoją aktualność. Wzywamy wszystkie państwa do ich odpowiedzialnego przestrzegania, szczególnie w zakresie realizacji celów porozumienia paryskiego.

Szanowni Koledzy!

Pragnę ponownie podkreślić, że Rosja dołoży wszelkich starań, aby sprzyjać pokojowemu, polityczno‑dyplomatycznemu rozwiązywaniu regionalnych kryzysów i konfliktów oraz zapewnić strategiczną stabilność.

Pomimo wszystkich sporów i różnic zdań, czasami nieporozumień, a nawet braku zaufania niektórych kolegów, będziemy nadal proponować konstruktywne, jednoczące inicjatywy, przede wszystkim w sferze kontroli zbrojeń, w celu wzmocnienia istniejących systemów traktatowych. Dotyczy to również zakazu stosowania broni chemicznej, biologicznej i toksycznej.

Kwestią priorytetową, która może i powinna zostać szybko rozwiązana, jest oczywiście przedłużenie rosyjsko-amerykańskiego traktatu o redukcji zbrojeń strategicznych, który wygasa już wkrótce, w lutym 2021 roku. Prowadzimy również negocjacje z amerykańskimi partnerami.

Ponadto liczymy na wzajemną powściągliwość we wdrażaniu nowych systemów rakietowych. Chciałbym dodać, że od zeszłego roku – podkreślę – Rosja ogłosiła moratorium na rozmieszczanie rakiet lądowych średniego i pośredniego zasięgu w Europie i innych regionach świata, dopóki będą się przed tym powstrzymywać Stany Zjednoczone. Niestety, nie usłyszeliśmy jeszcze reakcji na naszą propozycję ani od naszych amerykańskich partnerów, ani od ich sojuszników.

Uważam, że takie działania w konkretnych kwestiach byłyby dobrą podstawą do rozpoczęcia poważnej, głębokiej rozmowy na temat wszystkich czynników wpływających na stabilność strategiczną. Jej celem byłoby osiągnięcie kompleksowych porozumień, stworzenie solidnej podstawy dla międzynarodowej architektury bezpieczeństwa, która uwzględnia wcześniejsze doświadczenia w tej sferze i w pełni odpowiada nie tylko współczesnym, lecz również przyszłym realiom militarno-politycznym i technologicznym.

Federacja Rosyjska występuje z inicjatywą zawarcia prawnie wiążącej umowy z udziałem wszystkich wiodących mocarstw kosmicznych, która zakazałaby rozmieszczania broni w przestrzeni kosmicznej oraz użycia siły lub groźby użycia siły wobec obiektów kosmicznych.

Wszyscy dobrze rozumiemy, że kwestie bezpieczeństwa, jak i wszystkie inne problemy omawiane przez jubileuszowe Zgromadzenie Ogólne ONZ wymagają konsolidacji wysiłków opartych na wartościach, które nas jednoczą, naszej wspólnej pamięci o lekcjach wyciągniętych z historii, duchu sojuszu, kiedy to członkowie antyhitlerowskiej koalicji na rzecz Zwycięstwa i pokoju dla wszystkich narodów świata potrafili wznieść się ponad różnice i preferencje ideologiczne.

W obecnych trudnych okolicznościach ważne jest, aby wszystkie kraje wykazały się wolą polityczną, mądrością i dalekowzrocznością. I oczywiście wiodąca rola należy tutaj do stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ – mocarstw, które już od 75 lat ponoszą szczególną odpowiedzialność za międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo oraz za zachowanie podstaw prawa międzynarodowego.

Mając świadomość tej odpowiedzialności, Rosja zaproponowała zwołanie szczytu państw G5. Jego celem jest potwierdzenie kluczowych zasad postępowania w sprawach międzynarodowych oraz opracowanie sposobów skutecznego rozwiązywania najbardziej palących problemów naszych czasów. Cieszę się, że nasi partnerzy poparli tę inicjatywę. Chcemy zorganizować takie spotkanie na szczycie, gdy tylko pozwoli na to sytuacja epidemiologiczna.

Po raz kolejny powtórzę, że we wzajemnie połączonym, współzależnym świecie, w wirze wydarzeń międzynarodowych, należy działać wspólnie w oparciu o umocowane w Karcie Narodów Zjednoczonych zasady prawa międzynarodowego. Tylko w ten sposób będziemy mogli wypełniać wzniosłą misję naszej Organizacji i zapewnimy godne życie obecnym i przyszłym pokoleniom.

Życzę wszystkim mieszkańcom naszej planety pokoju i pomyślności.

Dziękuję za uwagę.


Wrócić