Wystawa fotodokumentalna „Szturm Königsberga”

Zdobycie Königsberga jest jedną z najważniejszych operacji w historii ostatniego etapu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Wśród nagród ustanowionych podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej jest tylko jedna, która jest poświęcona nie zdobyciu obcej stolicy, ale zdobyciu miasta-twierdzy. Mowa o medalu „Za zdobycie Königsberga”, który otrzymało 760 000 osób.

Nazistowskie dowództwo wielokrotnie deklarowało niedostępność stolicy Prus Wschodnich. Temu regionowi przywódcy III Rzeszy przypisywali szczególną rolę w obronie Niemiec. Prusy Wschodnie przez wieki stały się areną zaciekłych bitew, w wyniku których na ich terytorium zbudowano znaczną liczbę potężnych twierdz. „Rosjanie, opierając się na słabych umocnieniach lądowych Sewastopola, bronili miasta przez 250 dni. Żołnierze Führera muszą wytrzymać tyle samo czasu na potężnych fortyfikacjach Königsberga!"- wykrzykiwali nazistowscy propagandziści. Jednak operacja zdobycia stolicy Prus Wschodnich została przeprowadzona w ciągu kilku dni przy minimalnych stratach. Königsberg został zdobyty w kwietniu 1945 roku w wyniku szturmu wojsk 3 Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Związku Radzieckiego Aleksandra Michajłowicza Wasilewskiego. Operacja ta, przy dużym udziale artylerii i lotnictwa, stała się kluczowym etapem wszystkich działań bojowych Armii Czerwonej na terenie Prus Wschodnich.

W operacji ze szczególną siłą ujawnił się wojskowy talent przywódczy marszałka Wasilewskiego, całego sztabu dowodzenia frontu. Grupy szturmowe przyciągały przede wszystkim tych, którzy mieli za sobą doświadczenie w rozbojach ulicznych, w szczególności uczestników bitwy pod Stalingradem, obrońców Sewastopola. Ramię w ramię walczyli wojownicy wielu narodowości, wykazując się heroizmem i odwagą. Pomyślne zakończenie ataku na Königsberg pozwoliło radzieckiemu dowództwu szybko skierować większość sił na nowy kierunek - na Półwysep Zemlandzki, gdzie nadal broniły się resztki zgrupowania wroga z Prus Wschodnich. Zdobycie Königsberga przez wojska 3 Frontu Białoruskiego i zdobycie znacznej części stutysięcznego garnizonu twierdzy w decydujący sposób wpłynęło na dalszy bieg wydarzeń. Dowództwo hitlerowskie straciło niezwykle ważną strategicznie niemiecką twierdzę w Prusach Wschodnich. Niemiecka historia stolicy Prus Wschodnich dobiegła końca – po wojnie Königsberg stał się miastem radzieckim, które w 1946 roku przemianowano na Kaliningrad.

Wystawa fotodokumentalna „Szturm Königsberga” została przygotowana na podstawie materiałów Muzeum Historii i Sztuki Obwodu Kaliningradzkiego.